Κωνσταντίνος: «Θα αναγκαστώ να προβώ σε αντίποινα»

Γράφει ο συγγραφέας Γιώργος Εχέδωρος

Την ημέρα που ο ελληνικός στρατός μπήκε ελευθερωτής στη Στρώμνιτσα, ελήφθησαν πληροφορίες από το Γενικό Επιτελείο του Στρατηλάτη Κωνσταντίνου, για εγκλήματα κατά αμάχων.
Οι πληροφορίες αναφέρονταν για άλλες μακεδονικές πόλεις όπου οι Βούλγαροι έφευγαν εσπευσμένα προξενώντας καταστροφές.
Ο Κωνσταντίνος δεν μπορούσε να πιστέψει αυτά που άκουγε για τοΔεμίρ Ισσάρ (Σιδηρόκαστρο). Έδωσε εντολή να διερευνήσουν όλα όσα αναφέρονταν. Για το σκοπό αυτό αξιωματικός από το επιτελείο του με συνοδεία έφυγε για τον τόπο των σφαγών.

"Θα αναγκασθώ να προβώ εις αντίποινα", τονίζει ο Στρατηλάτης προς τις Μεγάλες Δυνάμεις (εφημ. 27 Ιουν 1913)

Τους έσφαξαν

Ο μέραρχος της έκτης Μεραρχίας Δελαγραμμάτινας, πήγε στο Δεμίρ Ισσάρ και αφού διενήργησε έρευνα απέστειλε τηλεγράφημα στο Στρατηλάτη.
Το τηλεγράφημα αυτό έχει ως εξής:

« Λαμβάνω την τιμή να αναφέρω ότι μετά τις πληροφορίες που λάβαμε για σφαγές στο Δεμίρ Ισσάρ, εστάλη αξιωματικός του Επιτελείου που εξακρίβωσε τα παρακάτω:
Ο Βούλγαρος λοχαγός της χωροφυλακής Μίκτα Μίλεγκώφ με την υπόδειξη τριών βουλγαρόφωνων κατοίκων συνέλαβε το ΜητροπολίτηΚωνσταντίνο, τον ιερέα Παπασταύρο, τον προύχοντα Θωμά Παπαζαχαρίου και πλέον των εκατό άλλων ομογενών, του οποίους έκλεισε στον περίβολο της βουλγαρικής Σχολής.
Όλους αυτούς τη νύχτα της 25ης προς 26 τρέχοντος μηνός (1913) Βούλγαροι στρατιώτες και χωροφύλακες τους σκότωσαν. Αγγάρεψαν, μάλιστα, Τούρκους χωρικούς και τους έθαψαν στον περίβολο της Σχολής, έξω από τον ανατολικό μαντρότοιχο αυτής.
Ο αξιωματικός του επιτελείου μου διέταξε την εκταφή αυτών για να βεβαιωθεί για το αποτρόπαιο γεγονός. Πράγματι, σε βάθος πλέον των δύο μέτρων βρέθηκαν μαζεμένα τα πτώματα αυτών που έσφαξαν.
Εκτός από τις σφαγές, αξιωματικοί αλλά και στρατιώτες του βουλγαρικού στρατού βίασαν πολλές παρθένους. Μία, μάλιστα, από αυτές, ονομαζόμενη Αγαθή Θωμά, κόρη κηπουρού, αντιστάθηκε και την έσφαξαν. Τα καταστήματα της πόλης καταστράφηκαν και διαρπάχθηκαν καθώς και όλα τα σκεύη των σπιτιών των ομογενών, πολλούς από αυτούς έσωσαν οι Τούρκοι που τους έκρυψαν στα σπίτια τους.
Γενικά η πόλη παρουσιάζει οικτρό θέαμα καταστροφής και η πείνα απειλεί να την συμπληρώσει.»

Κωνσταντίνος: Διαμαρτυρηθείτε!

Με το τηλεγράφημα αυτό ο βασιλιάς Κωνσταντίνος εξοργίστηκε και από το Γενικό Επιτελείο που έδρευε στη Δοϊράνη έστειλε το παρακάτω κείμενο στο Υπουργείο Εξωτερικών:

«Έκτη μεραρχία αναφέρει ότι Βούλγαροι στρατιώτες με διαταγή κάποιου λοχαγού της χωροφυλακής συνέλεξαν στο προαύλιο της βουλγαρικής Σχολής το Μητροπολίτη του Δεμίρ Ισσάρ, δύο ιερείς και πάνω από εκατό προκρίτους, τους οποίους κατέσφαξαν.
Η Μεραρχία διέταξε την εκταφή των πτωμάτων και βεβαιώθηκε το έγκλημα. Βίασαν παρθένους και μία που αντιστάθηκε την κατέσφαξε.
Διαμαρτυρηθείτε με εντολή μου, στους αντιπροσώπους των πολιτισμένων Δυνάμεων εναντίον των ανθρωπόμορφων αυτών τεράτων και σε ολόκληρο τον πολιτισμένο κόσμο και δηλώσατε ότι θα αναγκαστώ με λύπη μου να προβώ σε αντίποινα, για να εμπνεύσω κάποιο φόβο και σκέψη πριν γίνουν τέτοια εγκλήματα.
Οι Βούλγαροι επισκιάζουν όλες τις φρικαλεότητες των βαρβαρικών επιδρομών του παρελθόντος και αποδεικνύουν ότι δεν έχουν πια το δικαίωμα να συγκατελέγονται μεταξύ των πολιτισμένων λαών.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Β.»

Το κείμενο δόθηκε και στον ανταποκριτή των “Times” του Λονδίνου ο οποίος τηλεγράφησε ότι το Δεμίρ Ισσάρ, το τελευταίο βουλγαρικό φρούριο στη Μακεδονία καταλήφθηκε από τον ελληνικό στρατό. Ο ανταποκριτής προσθέτει ότι ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος διαβίβασε σε αυτόν στη Δοϊράνη δριμύτατη τηλεγραφική διαμαρτυρία για την εξακρίβωση των σφαγών του Δεμίρ Ισσάρ.

Battles Kilkis Doiran Strumica 1913 Μάχες Κιλκίς Δοϊράνης Στρώμνιτσας 1913